Sevgili İtalya severler,
Milano'ya gidip de yerel lezzetleri tatmadan dönmek olmaz, "peki Milano'da ne yenir?" derseniz; işte sizler için tipik Milano mutfağı lezzetlerini toparladım:
Risotto Alla Milanese
Milano mutfağının tipik yemeklerinden biri “risotto giallo milanese” (sarı Milano risottosu), risotto allo zafferano (safranlı risotto) olarak da adlandırılıyor. Antik Yunan ve Orta Doğu kökenli bu yemek altın kadar değerli bir baharatla hazırlanıyor: safran.
Bu yemeğin kökeni ilginç: Görünüşe göre sarı risotto 1574 yılında eksantrik bir ressamın deneyinden ortaya çıkmış. Misafirlerini şaşırtmak isteyen ressam, özel bir sarı tonu elde etmek için, resim yaparken kullandığı bir baharat olan safranı risottoya ekleyerek renklendirmeye karar vermiş ve bu özel yemek doğmuş 🤗
Cotoletta alla Milanese
Milano usulü tarifler denince akla ilk gelenlerden biri de kesinlikle cotoletta/costoletta (şinitzel). Enfes bir yemek olan cotoletta alla milanese 'nin gerçekten 'Milano usulü' olması için uyulması gereken birkaç kuralı var. Her şeyden önce, dana etinden yapılmalı ve birkaç santimetre yüksekliğinde olmalı. Ayrıca kemiği asla eksik olmamalı ve kesinlikle tereyağı ile hazırlanmalı.
Şinitzel en eski Milano geleneğinden gelse de, Avusturyalılar da bu konuda hak iddia ediyorlar. Milano ve Avusturya arasındaki bu rekabete karşın; tarifin, Avusturyalılar tarafından Lombardiya-Veneto'da kaldıkları sırada öğrenildiği neredeyse kesin. Avusturyalı general Radetzki'nin İmparator Franz Joseph'e yazdığı ve 'şnitzel'in tarifini veren bir mektup da bunu doğruluyormuş 😊
Ossobuco
Dana ossobuco Milano'nun en ünlü yemeklerinden biri. Geleneksel tariflerde ossobuco unlanıyor ve tavada kızartılıyor ve genellikle başka bir klasik Milano yemeği olan “risotto alla milanese” ile birleştiriliyor. Ya da damak tadına bağlı olarak polenta ile. Ancak fırında hazırlayanlar da var.
İsmi, lehçede delinmiş kemik anlamına gelen ve kullanılan et parçasını belirten ossbus kelimesinden türemiş.
Mondeghili
Tipik Milano yemekleri arasında olan mondeghili, geçmişin israf karşıtı mutfağını, köylü kültürünü en iyi şekilde temsil ediyor. Tam bir sıfır atık yemeği.
Mondeghili ya da mondeghini aslında haşlama ya da kavurma için hazırlanmış sığır etinden geri kalanı çöpe atmamanın çok lezzetli bir yolu. Sosis, çiğ salam veya mortadella, yumurta, süte batırılmış ekmek, grana padano peyniri, sarımsak ve hindistan cevizi ile karıştırılan sığır eti artıkları büyük, biraz yassı toplar haline getiriliyor ve daha sonra galeta ununa bulanarak tereyağında kızartılıyor. Mondeghili, hafif bir salata ya da domates soslu patates ile birlikte yenebilecek mükemmel bir ikinci tabak. Dış görünüşteki benzerlikten dolayı 'köfte (polpette)' denilebilir, ancak aslında farklı bir yemek.
Michetta
Michetta , gastronomi dünyasında bilinen, içi boş, yıldız şeklinde bir kalıba sahip, şişirilmiş bir çörek.
Popüler bir teoriye göre, Lombardiya'nın bağlı olduğu Avusturya-Macaristan İmparatorluğu yetkililerinin 1713 yılında Milano'ya getirdiği 50/90 gramlık küçük bir sandviç olan 'Kaisersemmel'den türemiş. Bu sandviçten yola çıkan Milanolular, içindeki orijinal kırıntıları ortadan kaldırarak hafif ve hoş kokulu bir sandviç yaratarak ünlü michetta'yı yapmışlar.
Minestrone alla Milanese
Az çok bizdeki sebze çorbasına denk geliyor diyebiliriz.
Minestrone alla Milanese 'nin orijinal tarifini bulmak kolay değil, çünkü sebze bazlı bir çorba olduğu için kullanılan malzemeler mevsime göre değişiyormuş. Dolayısıyla kışın farklı malzemelerle sıcak bir minestrone, yazın ise soğuk ya da ılık bir minestrone hazırlanırmış.
Bu ekonomik yemeğin kökleri 19. yüzyılın başlarında Milano'daki köylü yemeği geleneğine dayanıyor.
Panettone
30 cm yüksekliğinde, tepesinde bir 'kubbe', yumuşaklığı ve zarafetiyle 15. yüzyıldan beri tüketiliyor, geçmişte sadece Milano'ya özgü bir Noel pastası iken bugün Noel sezonunda tüm dünyada sofraları süslüyor.
Çekirdeksiz kuru üzüm veya şekerlenmiş meyvelerle süslenen panettone en popüler Noel tatlıları arasında ve bir diğer Noel tatlısı olan Pandoro ile ezeli bir rekabet içinde (İki Noel tatlısı arasındaki bu rekabet ve farklar üzerine yazdığım yazıyı okumak için tıklayın).
Minestra di zucca alla Milanese
Lombardiya geleneğinden diğer bir tipik yemek de makarnalı Milano balkabağı çorbası.
Barbajada
İlgi çekici, neredeyse gizemli bir isme sahip bir içecek: Barbajada (Mucidi olan Napolili Barbaja’nın ismini almış)
Bu içecek, Teatro Alla Scala 'nın yanında bulunan (bu nedenle “Caffè del Teatro” olarak da adlandırılır), şarkıcılar, müzisyenler ve seyirciler için bir buluşma yeri olan “Caffè Cambiasi”de icat edilmiş.
Barbajada krema, kahve ve çikolatanın uyumlu bir bileşimiymiş. 1930'lara kadar revaçta kalmış ve birkaç yıl sonra tamamen azalmadan önce de varlığını sürdürmüş. Ancak bugün, gerçek bir Milanolu’ya barbajada'nın ne olduğunu sorarsanız, cevabı kesinlikle bilecektir.
"Milano'da ne yenir" i cevapladığımıza göre "buon appetito" 😋